Κ. Λαπαβίτσας: Η αναγέννηση της ευρωπαϊκής Αριστεράς

Πηγή: ΣΕΙΣΑΧΘΕΙΑ - ΕΠΑΜ

* Σχόλιο της «ΣΕΙΣΑΧΘΕΙΑΣ-ΕΠΑΜ» στο τέλος του άρθρου

του Κώστα Λαπαβίτσα

Έχει ανάψει για τα καλά η συζήτηση στην ευρωπαϊκή Αριστερά για το μέλλον του ευρώ. Στη Γερμανία το Ντι Λίνκε έχει θέσει το θέμα ανοιχτά και με όρους επιστημονικής έρευνας. Στη Γαλλία υπάρχει συμπαγές ρεύμα απόρριψης του ευρώ που γνωστοί οικονομολόγοι εκφράζουν ακόμη και στις σελίδες του Μοντ Ντιπλοματίκ. Στην Ισπανία εμφανίστηκε συντεταγμένη ομάδα προσωπικοτήτων της Αριστεράς που διαπιστώνει την αποτυχία του κοινού νομίσματος. Ως και το πανευρωπαϊκό δίκτυο Τρανσφόρμ, από τους ακραιφνέστερους υποστηρικτές της 'ευρωπαϊκής ιδέας', φαίνεται πλέον να κατάλαβε ότι κάτι δομικό συμβαίνει.

Τα επίδικα της συζήτησης είναι πολλά. Το πρώτο και πιο άμεσο είναι η ανάδειξη του ευρώ σε μηχανισμό λιτότητας και ύφεσης χωρίς ημερομηνία λήξης. Αλλά βέβαια το νόμισμα δεν είναι ...
ποτέ ένα απλό τεχνικό ζήτημα. Το δεύτερο επίδικο είναι το πλήγμα στην δημοκρατία, ιδίως στην περιφέρεια, όπου οι υπερεθνικοί μηχανισμοί του ευρώ και η Τρόικα έχουν καταστρατηγήσει βασικά δημοκρατικά δικαιώματα, καθώς και την εθνική ανεξαρτησία, για να μην αναφέρουμε την αξιοπρέπεια. Το τρίτο είναι το κοινωνικό υπόβαθρο του ευρώ διότι φυσικά το χρήμα δεν είναι ένα ουδέτερο οικονομικό φαινόμενο. Η ΟΝΕ έχει αναδειχθεί σε μοχλό προώθησης των κυνικότερων συμφερόντων του μεγάλου κεφαλαίου σε βάρος της μισθωτής εργασίας και των μικρομεσαίων.

Το τέταρτο και φυσικά δυσκολότερο είναι το τι έχει να προτείνει η Αριστερά. Όλο και περισσότεροι αντιλαμβάνονται ότι το σαθρό και εκμεταλλευτικό κατασκεύασμα της ΟΝΕ δεν επιδέχεται επιδιόρθωση. Η επιστροφή στα εθνικά νομίσματα φαντάζει απαραίτητη για τη διασφάλιση της οικονομικής επιβίωσης των λαϊκών στρωμάτων, αλλά και για την προάσπιση των δημοκρατικών και κυριαρχικών δικαιωμάτων. Δεν είναι δυνατόν όμως η Αριστερά να επιδιώκει επιστροφή σε καθεστώς ανταγωνιστικών υποτιμήσεων και συνακόλουθων εθνικών τριβών. Το ζητούμενο λοιπόν είναι να υπάρξουν ελεγχόμενες ισοτιμίες, συγκράτηση των κερδοσκοπικών τάσεων του μεγάλου κεφαλαίου και ουσιαστική αλληλεγγύη των ευρωπαϊκών λαών.

Άργησε δυστυχώς πολύ η ευρωπαϊκή Αριστερά να αντιληφθεί το μέγεθος του προβλήματος, σε αντίθεση με τη Δεξιά. Έπασχε, βλέπετε, από βαρύ 'ευρωπαϊσμό', από την πεποίθηση ότι η ΕΕ και η ΟΝΕ είναι εκ φύσεως προοδευτικά μορφώματα που με τον αγώνα των λαών θα αποκτήσουν πλήρως φιλεργατικό χαρακτήρα. Πίστεψε ότι αυτοί οι μηχανισμοί συνιστούν το διεθνιστικό ξεπέρασμα του εθνικού κράτους, άρα είναι βήμα προς την Ευρώπη των εργαζομένων.

Όταν λοιπόν ξέσπασε η κρίση, πλημμυρίσαμε από 'ρεαλιστικές' αριστερές προτάσεις για την επιδιόρθωση του ευρώ – μεταβιβάσεις πόρων, ευρωομόλογα, δανεισμός της κεντρικής τράπεζας και τα παρόμοια. Λογικό ήταν να φανεί η Αριστερά άχρωμη και ανυπόληπτη στα μάτια των εργαζομένων. Που πήγε η ιστορική παράταξη που επιδίωκε να αλλάξει τις σχέσεις εξουσίας στην Ευρώπη, να ανατρέψει τον καπιταλισμό; Αυτή που είχε το κουράγιο να ζητάει δραστικές λύσεις για τα κοινωνικά προβλήματα και δε φοβόταν να το πει; Αποχώρησε από το πεδίο κι επέτρεψε ακόμη και στη φασιστική Δεξιά, τον στυλοβάτη του πιο βάρβαρου καπιταλισμού, να παριστάνει την 'αντισυστημική' δύναμη.

Στη χώρα μας το πρόβλημα πήρε ιδιαίτερα έντονη μορφή λόγω της οξύτητας της κρίσης. Οι κυβερνήσεις της τελευταίας τριετίας έθεταν συνεχώς τον ελληνικό λαό μπροστά στο εκβιαστικό δίλημμα 'Μνημόνιο ή έξοδος από το ευρώ', ενώ η Αριστερά αγωνίζονταν να τον πείσει ότι το πρόβλημα είναι η νεοφιλελεύθερη πολιτική, η γερμανική υπεροψία, η διεθνής κρίση, οτιδήποτε άλλο εκτός από το νόμισμα. Οι αφελέστεροι διατράνωναν τη θέση ότι το πρόβλημα είναι ο ίδιος ο καπιταλισμός. Λες και θα μπορούσε να είναι η φεουδαρχία ... Ή λες και θα μπορούσαν να ανατραπούν οι καπιταλιστικές σχέσεις χωρίς συγκεκριμένες απαντήσεις στα συγκεκριμένα προβλήματα της κρίσης.

Μεγάλο μέρος της ευθύνης έχει βέβαια η διανόηση όλων των αποχρώσεων. Με το πείσμα του προσήλυτου, αλλά και την ανασφάλεια του επαρχιώτη που επιτέλους πέρασε στα μεγάλα σαλόνια, η ελληνική διανόηση διεκδίκησε βραβείο 'ευρωπαϊσμού' την ώρα που η χώρα καταστρέφονταν και η Ευρώπη έμπαινε στην δίνη ιστορικής αλλαγής.

Η συζήτηση που σταδιακά γιγαντώνεται στην Ευρώπη έχει μεγάλη σημασία για την αναγέννηση της Αριστεράς. Αργά ή γρήγορα, θα βρει τον αντίκτυπό της και στην Ελλάδα. Ίσως τότε κι εμείς αποκτήσουμε ρηξικέλευθη Αριστερά με ουσιαστικές απαντήσεις στα κοινωνικά και εθνικά προβλήματα.

από την «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία»

Σχόλιο της «ΣΕΙΣΑΧΘΕΙΑΣ-ΕΠΑΜ»: Εκείνο που απαιτείται σήμερα είναι η υπέρβαση των παραδοσιακών αποτυχημένων σχημάτων, κυρίως στην Ελλάδα που πρώτη επλήγη και συνεχίζει να υφίσταται τις συνέπειες της υποδούλωσής της στα υπερεθνικά συμφέροντα των ευρωπαϊκών ελίτ και των εγχώριων υπαλληλίσκων τους. Δεν μπορούμε να αναμένουμε τίποτα από την λεγόμενη «Δεξιά» και την επίσης αυτοαποκαλούμενη «Αριστερά», που λειτουργεί επί της ουσίας ως αντανάκλαση της πρώτης. Και οι δύο, Δεξιά - Αριστερά, λειτούργησαν για να εγκλωβίσουν την κοινωνία στις δικές τους λογικές αυτοσυντήρησης. Η μια χρειάζονταν την άλλη στην υλοποίηση όμως της ίδιας αντικοινωνικής και τελικά εθνοπροδοτικής πολιτικής, που έφερε τη χώρα σε καθεστώς δουλοπαροικίας χρέους και ξένης κατοχής, τη κοινωνία σε προεμφυλιακή κατάσταση πολέμου και το λαό εξαθλιούμενο συστηματικά. Η μία δρώσα και η άλλη μη αντιδρώσα....

Είναι πολύ αργά πλέον για τους γραφειοκρατικούς μηχανισμούς καθυποταγής του κοινωνικού σώματος να το ξανασκεφτούν και να αντιδράσουν προς μια προοδευτική κατεύθυνση. Απεδείχθη τελικά, ότι είναι έξω από τη φύση τους. Η φύση τους είναι άκρως παρασιτική. Λειτουργούν, επιβιώνουν και προσπαθούν να αναπαράγονται απομυζώντας από το κοινωνικό σώμα κάθε ικμάδα, προσφέροντας ταυτόχρονα γη και ύδωρ στους ξένους επικυρίαρχους τους οποίους αντιλαμβάνονται ως προστάτες.

Πατριδοκάπηλοι "δεξιοί" και εθνομηδενιστές - δήθεν διεθνιστές - "αριστεροί" διαγκωνίζονται για το ποιος θα αρπάξει μεγαλύτερο μερίδιο από το οτιδήποτε θα αφήσουν πίσω τους ανέγγιχτο από τη δική τους λεία οι αδίστακτοι κατακτητές.

Είναι λάθος λοιπόν να αναμένουμε την αναγέννηση της αριστεράς ως αντανάκλαση μάλιστα μιας συζήτησης στην Ευρώπη. Αυτό που χρειάζεται σήμερα ο τόπος, αυτό που ο λαός θα δει με αισιοδοξία και ελπίδα είναι αυτό που θα γεννηθεί μέσα από τα ίδια τα σπλάχνα του. Μια μεγάλη λαϊκή πατριωτική και δημοκρατική «παράταξη», ένα πραγματικά Ενιαίο και Παλλαϊκό Μέτωπο έξω από τα ξεπερασμένα σχήματα που θα παλέψει για τηνΕθνική Ανεξαρτησία, τη γνήσια Λαϊκή Κυριαρχία και την Κοινωνική Απελευθέρωση. Και αυτή η «παράταξη» δεν μπορεί να έχει πρόσημο δεξιό, ή αριστερό, παρά μόνο Εθνικό, πατριωτικό και ατόφια Λαϊκό και Δημοκρατικό.

Αυτό το Ενιαίο Παλλαϊκό Μέτωπο είναι εδώ - γέννημα θρέμμα των απλών ανθρώπων - οι ιδέες και η προτάσεις του εξαπλώνονται ραγδαία σε ολόκληρη τη χώρα κι ας καμώνονται κάποιοι ότι το αγνοούν.