Π. Λαφαζάνης: Ο ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται συνολικό επαναπροσανατολισμό

ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΔΑΦΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕ ΤΗ ΔΗΜΑΡ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΝΑΓ. ΛΑΦΑΖΑΝΗ ΣΤΗΝ "ΕΠΟΧΗ" ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ (23/6) ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΑΥΛΟ ΚΛΑΥΔΙΑΝΟ

Η χώρα έχει μπει, έτσι και αλλιώς, σε τροχιά εκλογών. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι πρέπει να υπάρξει οποιοσδήποτε εφησυχασμός. Αντίθετα, κάθε επανάπαυση από την πλευρά μας θα είναι εγκληματική. Η κατ' εξοχήν πρόκληση για το ΣΥΡΙΖΑ είναι να πρωτοπορήσει στην ανάπτυξη μεγάλων ενωτικών και κοινωνικών ταξικών αγώνων, ώστε η κυβέρνηση να ηττηθεί και να φύγει με όρους κινήματος.

Ερ:Πάμε, λοιπόν, προς κυβέρνηση ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, πιο «συνεκτική» όπως λένε ήδη τα φερέφωνά της, με ανοχή ή όχι της ΔΗΜΑΡ. Πώς την κρίνετε;

Κύλησε ο τέντζερης και βρήκε το καπάκι. Πιστεύω ότι μια κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ με ανοχή ή όχι της ΔΗΜΑΡ, πολύ περισσότερο υπό τις σημερινές συνθήκες, θα είναι ό,τι χειρότερο, αυταρχικότερο και αντιδραστικότερο για τον τόπο και, αν δεν ανατραπεί γρήγορα, κινδυνεύει να δώσει τη χαριστική βολή στη χώρα.

Ερ:Σύμφωνοι, και όλοι είδαμε το πιεστικό «ενδιαφέρον» της τρόικας να συγκροτηθεί πάραυτα. Αλλά πώς ακριβώς στηρίζεις αυτήν την εκτίμηση;

Πρώτα απ' όλα, είναι ότι αυτή η κυβέρνηση θα προχωρήσει ταχύτατα σε εφιαλτικά μέτρα, μέτρα μέσα σε ένα εφιαλτικό καλοκαίρι, που θα θυμίζει ανάλογα στα χρόνια του πολέμου. Νομίζω ότι έρχεται γρήγορα κούρεμα των καταθέσεων, μαζικοί πλειστηριασμοί στις πρώτες κατοικίες και νέο τσεκούρωμα στις συντάξεις. Ακόμα χειρότερα, το πρόγραμμα της κυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ θα είναι στην ουσία η ατζέντα που άνοιξε ο Α. Σαμαράς στο Ναύπλιο, η οποία αντιπροσωπεύει ένα δεύτερο κύμα, ακόμα αγριότερης αντιδραστικοποίησης της χώρας, που θα καταστήσει το «πειραματόζωο» παντελώς αγνώριστο.

Ερ:Θεωρείς ότι η νέα συγκυβέρνηση, πιο αδύνατη τώρα και μετά το πλήγμα που δέχθηκε από το κίνημα με επίκεντρο την ΕΡΤ, θα έχει μέλλον για να πραγματοποιήσει αυτούς τους στόχους;

Όχι, η κυβέρνηση αυτή δεν θα μπορέσει να έχει μέλλον. Η χώρα έχει μπει, έτσι και αλλιώς, σε τροχιά εκλογών. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι πρέπει να υπάρξει οποιοσδήποτε εφησυχασμός. Αντίθετα, κάθε επανάπαυση από την πλευρά μας θα είναι εγκληματική. Η κατ' εξοχήν πρόκληση για το ΣΥΡΙΖΑ είναι να πρωτοπορήσει στην ανάπτυξη μεγάλων ενωτικών και κοινωνικών ταξικών αγώνων, ώστε η κυβέρνηση να ηττηθεί και να φύγει με όρους κινήματος, διασφαλίζοντας έτσι και μια συνεπή προοδευτική προοπτική για τη χώρα.

Ερ: Πολλοί ρωτούν γιατί δεν υπέβαλε πρόταση μομφής ο ΣΥΡΙΖΑ.

Οι προτάσεις μομφής συχνά είναι δίκοπο μαχαίρι. Διότι μπορεί να αποβούν σε όφελος της αντιπολίτευσης, αλλά, ενδεχομένως, και έχει συμβεί αυτό στο παρελθόν, να ωφελούν την κυβέρνηση, να της προσφέρουν διέξοδο. Γι' αυτό εξετάζουμε πάρα πολύ προσεκτικά, και από μέρα σε μέρα, τις πολιτικές συνθήκες, έτσι ώστε να επιλέξουμε και τον κατάλληλο χρόνο που μπορεί να είναι με το μέρος μας, ιδίως να συμβάλει στην ανάπτυξη κινημάτων. Το σημαντικότερο όμως είναι να υπάρξει λαϊκή μομφή απέναντι στην κυβέρνηση, με μεγάλους λαϊκούς αγώνες που θα επιβάλλουν τις εκλογές.

Ερ:Η ΔΗΜΑΡ, τελικά, δεν βρήκε «κοινό τόπο» με την κυβέρνηση στο θέμα της ΕΡΤ. Πώς κρίνετε τη στάση της;

Νομίζω ότι η ΔΗΜΑΡ με την τελική στάση της, αφού έκανε διάφορα περίεργα μπρος - πίσω, θέλησε να γλιτώσει τον πλήρη και παταγώδη καταποντισμό. Δεν νομίζω, όμως, ότι θα μπορέσει να τον αποφύγει, αφού έχει χάσει κάθε αξιοπιστία απέναντι στην κοινή γνώμη.

Ερ:Δεν επέλεξε, προς το παρόν, θέση στην αντιπολίτευση. Θεωρείς ότι μπορεί να υπάρξει, βαθμιαία, «αποστασιοποίηση» της ΔΗΜΑΡ από την κυβέρνηση, και ίσως δυνατότητα συνεργασίας ή συνεννόησης για στήριξη απ' αυτήν μιας κυβέρνησης της Αριστεράς;

Τα πρώτα πράγματα που έκανε, δυστυχώς, η ΔΗΜΑΡ, αφού αποστασιοποιήθηκε από την κυβέρνηση Σαμαρά, ήταν να πει ότι η χώρα δεν χρειάζεται εκλογές - άρα χρειάζεται μια κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου - και να δώσει εξετάσεις για την πάση θυσία παραμονή της χώρας στην ευρωζώνη και την ΕΕ. Αυτά σημαίνουν να συνεχισθεί ο τροϊκανός μονόδρομος. Όχι, λοιπόν, δεν υπάρχει έδαφος συνεργασίας με τη ΔΗΜΑΡ ή στήριξης απ' αυτήν, αν είναι να εφαρμοσθεί ένα νέο αντιμνημονιακό προοδευτικό πρόγραμμα διεξόδου για τη χώρα με σοσιαλιστική προοπτική.

Ερ: Ας επανέλθουμε στην κυβέρνηση και στον ρόλο του ΣΥΡΙΖΑ. Πολλοί υποστηρίζουν ότι πρέπει να ανακτήσει την πρωτοβουλία στις αντιστάσεις, στο δρόμο - όπως τώρα με την ΕΡΤ - στις παρεμβάσεις ακτιβισμού ως όρο για να ενισχύσει τη δυναμική του ως ο αντίπαλος πόλος της μνημονιακής συμμαχίας. Πώς το σχολιάζεις;

Όπως πολλές φορές έχω τονίσει, ο ΣΥΡΙΖΑ, αμέσως μετά τις εκλογές, έπρεπε να περάσει σε ένα δεύτερο κύμα ριζοσπαστικοποίησης σε όλους τους τομείς, στον πολιτικό, τον προγραμματικό, τον κινηματικό, τον οργανωτικό ακόμα και τον ιδεολογικό. Αν αυτό δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα, οφείλουμε να το κάνουμεεπειγόντως μπροστά στο συνέδριο, όσο κι αν οι διαδικασίες του τελευταίου έχουν γίνει ασφυκτικότατες και ανησυχητικά πιεστικές. Και όταν αναφέρομαι στην ανάγκη μια νέας ριζοσπαστικοποίησης και μιας τολμηρής πολιτικής, προγραμματικής, κινηματικής και ιδεολογικής αντεπίθεσης, δεν αναφέρομαι σε ανέξοδες ασκήσεις επαναστατικής ρητορείας ή και σε εκτοξεύσεις σε ένα ιδανικό μέλλον. Εννοώ μια ριζοσπαστικοποίηση με όρους κοινωνικών προβλημάτων, με όρους μεταβατικού προγράμματος και με ένα νέο ποιοτικά βαθύτερο και ουσιαστικότερο ταξικό, εργατικό, λαϊκό και κοινωνικό προσανατολισμό. Μιλάω, με δύο λόγια, για ένα συνολικό επαναπροσανατολισμό του ΣΥΡΙΖΑ.

Ερ:Τι σημαίνουν όλα αυτά, πρακτικά, στη συγκεκριμένη κρίσιμη φάση που διανύουμε;

Το πρώτο πράγμα που οφείλουμε να κάνουμε είναι να στηρίξουμε με όλες μας τις δυνάμεις το κίνημα στο Ραδιομέγαρο. Αυτό το κίνημα αποτελεί μια ελπίδα, δείχνει μια προοπτική και δεν πρέπει να φυλλορροήσει, ιδιαίτερα μέσα στο τριήμερο του Αγίου Πνεύματος ή να συμβιβαστεί με τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης. Αντίθετα, αυτό το κίνημα θα πρέπει να μείνει όρθιο το επόμενο διάστημα, να αποκτήσει νέο εύρος και νέο προσανατολισμό και να συνενωθεί με άλλα κινήματα και αγώνες αυτής της περιόδου σε μια προσπάθεια να δούμε να ορθώνεται ένα μεγάλο ευρύ λαϊκό κίνημα πολιτικής ανατροπής με στόχο την άμεση πτώση της κυβέρνησης Σαμαρά. Την ίδια ώρα, ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίεςγια να στηρίξει και να ενισχύσει, να συντονίσει και να πολιτικοποιήσει τους αγώνες που αναπτύσσονται, μαζί με το ραδιομέγαρο, στα κρίσιμα μέτωπα της Παιδείας, της Υγείας, των εργαζομένων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, στα Ναυπηγεία και γενικότερα στον ιδιωτικό τομέα. Οφείλει, παράλληλα, να αναλάβει συγκεκριμένες ενωτικές πρωτοβουλίες και όχι απλώς αόριστες ενωτικές εκφωνήσεις, προς όλες τις δυνάμεις της Αριστεράς. Πρωτοβουλίες που προϋποθέτουν και δικές μας ριζοσπαστικές προγραμματικές μετατοπίσεις.

Ερ:Αν ήθελες να κωδικοποιήσεις τις θέσεις σας ως Αριστερής Πλατφόρμας, ποιο είναι το κύριό τους σημείο; Από πολλούς η στάση σας, ύστερα και από την άμβλυνση του σημείου των Θέσεων για έξοδο από το ευρώ – θα γίνει «αν χρειαστεί» λέτε πλέον – χαρακτηρίζεται περισσότερο ως στάση αντιπολίτευσης παρά, όπως πράγματι είναι, ρεύματος με υπαρκτή διακριτότητα. Είναι άδικο αυτό;

Είναι η πρώτη φορά που με ρωτάνε θέτοντας σε αμφισβήτηση τη διακριτότητα της Αριστερής Πλατφόρμας και κατ' επέκταση και του «Αριστερού Ρεύματος». Να αποσαφηνίσω ότι δεν υπάρχει καμία άμβλυνση των θέσεων της Αριστερής Πλατφόρμας σε σχέση με τη θέση της χώρας μας απέναντι στην ευρωζώνη. Αντίθετα, αυτές οι θέσεις έχουν ριζοσπαστικοποιηθεί περαιτέρω, ενώ, ταυτόχρονα, προβάλλουμε διατυπώσεις που μπορούν να είναι όσο το δυνατόν πιο συνθετικές για όλο τον ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς να χάνουν τη σαφήνεια, τη συνεκτικότητα και την αξιοπιστία μιας εναλλακτικής πρότασης, χωρίς την τρόικα, χωρίς μνημόνια, με διαγραφή του χρέους με κάθε δυνατό μέσο, ακύρωση των δανειακών συμβάσεων και εθνικοποίηση και κοινωνικοποίηση των τραπεζών και όλων των στρατηγικών κλάδων και τομέων της οικονομίας (όχι απλώς επιχειρήσεων). Οι θέσεις που διατυπώνει η Αριστερή Πλατφόρμα από την ανάγκη μιας νέας βαθύτερης ριζοσπαστικοποίησης του ΣΥΡΙΖΑ και την ανάγκη μιας πολιτικής συμμαχιών σε αριστερή και όχι κεντροαριστερή ή ρευστή κατεύθυνση, έως τις θέσεις πως η ευρωζώνη αλλά και η ΕΕ δεν μεταρρυθμίζονται και δεν επαναθεμελιώνονται, αλλά μόνο ανατρέπονται και δεν συνιστούν πεδία που μπορούν να εφαρμοστούν προοδευτικές και σοσιαλιστικές επιλογές, όλα τούτα υπακούουν σε μια ενιαία λογική και αντίληψη για μια εργατική και λαϊκή διέξοδο από την κρίση με την ανασυγκρότηση της χώρας.

Συνασπισμός: Το τέλος ενός κύκλου

 Ερ:Με το συνέδριό του ο Συνασπισμός κλείνει έναν κύκλο, τρικυμιώδη μεν αλλά η ρότα της διαδρομής δεν χάθηκε. Πώς βλέπεις τη νέα, με ιστορικούς όρους πολύ σπουδαία περίοδο δράσης του στο ΣΥΡΙΖΑ;

 Ο Συνασπισμός θα έπρεπε να κλείσει διαφορετικά τον κύκλο του, με μια πολύ πιο ουσιαστική αποτίμηση του ρόλου του και της προσφοράς του τόσο στα χρόνια του ενιαίου Συνασπισμού όσο και στα μετέπειτα, περισσότερα και πολύ κρίσιμα χρόνια μέχρι σήμερα. Δεν ισχυρίζομαι ότι ο ΣΥΝ δεν αντιμετώπιζε προβλήματα και μάλιστα κρίσιμα. Ο Συνασπισμός, είχε τρία πολύ πρωτότυπα, σχεδόν μοναδικά και πολύτιμα χαρακτηριστικά, στα οποία συνέβαλε αποφασιστικά, καθοριστικά θα έλεγα, το Αριστερό Ρεύμα του ΣΥΝ. Το πρώτο, είναι ο βαθύτατος δημοκρατισμός στη λειτουργία του ΣΥΝ, που περιελάμβανε την ελεύθερη διαμόρφωση τάσεων και ρευμάτων, μαζί με την ανόθευτη καταγραφή της, με λίστες, στις εκλογές των οργάνων. Το δεύτερο, είναι η συνεχής ριζοσπαστικοποίηση των θέσεων και των πρακτικών του ΣΥΝ, που τον κατέστησαν, με την πάροδο του χρόνου, «αγνώριστο» σε σχέση με σας αρχές σας δεκαετίας του '90. Το τρίτο χαρακτηριστικό, είναι η καθοριστική συμβολή του ΣΥΝ στο πρωτότυπο ενωτικό εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο κατέδειξε ότι μπορεί να υπάρξει και αναλάβει κρίσιμο ρόλο για μια διαφορετική Αριστερά, που θα είναι ανοικτή σε διαφορετικές απόψεις και οργανώσεις και ταυτόχρονα θα διασφαλίζει ένα ενιαίο δημόσιο λόγο και μια ανοδική λαϊκή δυναμική. Στη νέα περίοδο του ΣΥΝ, μέσα στον ενιαίο ΣΥΡΙΖΑ, όχι μόνο δεν πρέπει να χαθούν αυτές οι κατακτήσεις του, στο όνομα μιας κακώς εννοούμενης αποτελεσματικότητας, αλλά, αντίθετα, να συνεχισθούν και να ενισχυθούν.

*Δημοσιέυθηκε στην  "Εποχή" την Κυριακή 23 Ιουνίου 2013