Μια επιστολή που δεν δημοσιεύτηκε

Πηγή: ΕΡΓΑΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ

Με λένε Πόπη Παγκράτη. Είμαι μια «αγράμματη» εκπαιδευτικός, ταμίας στην ΕΛΜΕ Κέρκυρας υποψήφια με την ΕΣΑΚ – ΔΕΕ. Δηλώνω φίλος του κόμματος. Όλη μου τη ζωή αγωνίζομαι για το κόμμα μου, για την τάξη μου. Η μόνη μου ιδιοκτησία ένα μικρό αυτοκίνητο. Είμαι μάνα δύο ανέργων παιδιών. Εκείνο που μέχρι τώρα έμαθα είναι ότι ο κομμουνιστής πρέπει να βγαίνει μπροστά να δείχνει με τα λόγια και κυρίως τη στάση και τη δράση του πως πρέπει να λειτουργεί η εργατική τάξη και ποιος ο ρόλος του λαϊκού διανοούμενου. Έτσι έκανα αίτηση να γίνω διευθύντρια σε ένα γυμνάσιο της Κέρκυρας. Αυτό που διάλεξα είναι ένα σχολείο δίπλα στις φυλακές και στο δικαστικό «μέγαρο» και αυτό δεν είναι σχήμα λόγου, κυριολεκτώ.

Παλεύω να κρατήσω μαζί με τους συναδέλφους μου ό,τι έχει απομείνει από τη «δημόσια»  την όχι δωρεάν εκπαίδευση. Αυτό είναι το πρώτο μου ατόπημα. Διότι προσφάτως ανακάλυψα ότι ανήκω ή μπορεί και να ανήκω στην «εργατική αριστοκρατία» και όσα μέχρι τώρα πίστευα είναι «οπορτουνισμός».

Το δεύτερο ατόπημά μου είναι ότι τόλμησα να στείλω επιστολή στο προσυνεδριακό διάλογο του ΚΚΕ και επειδή, ως «αγράμματη», δε γνωρίζω τι είναι υβριστικό, «εξύβρισα» το ΚΚΕ. Η επιστολή μου δε δημοσιεύτηκε.  Φαντάζομαι ότι, αφού αποκλείστηκαν από τον προσυνεδριακό διάλογο οι υβριστικές επιστολές (έτσι τουλάχιστον γράφτηκε στον Ριζοσπάστη από τη σχετική επιτροπή), θα θεωρήθηκε «υβριστική».

Παρακαλώ λοιπόν να τη δημοσιοποιήσετε εσείς, ώστε να διασυρθώ δημόσια για το μεγάλο λάθος μου. Όπως γράφω και στην επιστολή μου, «ο επαναστάτης οφείλει να έχει το μεγαλείο ψυχής, να αναγνωρίζει τα λάθη του». Αυτή είναι η τιμωρία που επιβάλλω στον εαυτό μου. Αυτή είναι η επιστολή που δεν δημοσιεύτηκε στον Ριζοσπάστη:

ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟ 19ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ

Οι πρόσφατες εκλογές ήταν μία οδυνηρή ήττα για το κόμμα και αυτό όχι μόνο εξαιτίας του εκλογικού του ποσοστού, αλλά κυρίως. γιατί πρώτη φορά από την διάσπαση του 1968,  το κόμμα έχασε τον ηγεμονικό του ρόλο στην αριστερά. Ό,τι δεν μπόρεσε να πετύχει ο δεξιός οπορτουνισμός δεκαετίες και κατά τη γνώμη μου σε ορισμένες περιπτώσεις σε πιο δύσκολες συνθήκες, το πέτυχε τώρα.

Αυτό συνέβη σε μία ιστορική στιγμή που για πρώτη φορά ίσως σε όλη την διάρκεια της μεταπολιτευτικής περιόδου οι απόψεις του Κόμματος, όσον αφορά την ΕΕ, τη συγκρότηση ΑΑΔΜ, τον εξαρτημένο χαρακτήρα του ελληνικού καπιταλισμού,  απόκτησαν εντυπωσιακή επικαιρότητα. Το Κόμμα είχε το «κλειδί» ερμηνείας όσων συνέβαιναν, αλλά και συσπείρωσης των εργαζομένων και την στιγμή που επιτέλους μπορούσε να το χρησιμοποιήσει, το πέταξε και  εγκατέλειψε αυτές τις θέσεις. Τη στιγμή που επιθετικά το Κόμμα έπρεπε να ανοιχτεί προς τον κόσμο και μαζικά να τον κερδίσει κλείστηκε στον εαυτό του και στις μετωπικές του οργανώσεις ΠΑΜΕ, ΠΑΣΕΒΕ, ΠΑΣΥ, ΜΑΣ. Η Γραμματέας του Κόμματος έκανε απίστευτες δηλώσεις, όπως ότι «στην επανάσταση δεν θα σπάσει τζάμι» ή ότι «υπό τις παρούσες συνθήκες η έξοδος από την ΕΕ θα είναι καταστροφική». Τα ΜΜΕ μας εκθείαζαν για την υπευθυνότητα και την σοβαρότητα μας. Το Κόμμα επιδόθηκε σε κυνήγι  μαγισσών. Αναζητά την εργατική αριστοκρατία χωρίς να έχει κάνει μία στοιχειώδη έστω ανάλυση της ταξικής διαστρωμάτωσης της Ελληνικής κοινωνίας. Μεταθέτει όλα τα πολιτικά αιτήματα για μετά την επανάσταση. Υποτιμά τον ρόλο της ταξικής πάλης θεωρώντας ότι τίποτα δεν μπορεί να λυθεί στο παρόν σύστημα. Επιδίδεται σε απίστευτους βερμπαλισμούς όπως ότι, χωρίς προηγούμενο για κομμουνιστικό κόμμα από όσο ξέρω, περιγράφει με τεχνικές λεπτομέρειες τί θα γίνει στην επανάσταση (θέση 77), τη στιγμή που δεν απαντά τι θα κάνουν αύριο τα χειμαζόμενα από την  κρίση λαϊκά στρώματα.

Σε μία ιστορική συγκυρία που από τον Αρχιεπίσκοπο μέχρι αριστερίστικα γκρουπούσκουλα αναγνωρίζουν την εξάρτηση της χώρας, η ηγεσία του Κόμματος μιλάει για «αλληλεξάρτηση» και ότι «ο ελληνικός καπιταλισμός βρίσκεται στο ιμπεριαλιστικό στάδιο ανάπτυξης του» (θέση 72).

Επιστρέφουμε σε αναλύσεις του μεσοπολέμου που οδήγησαν το ΚΚΕ στα πρόθυρα της διάλυσης. 

Τότε υπήρχε η Κομμουνιστική Διεθνής που απέτρεψε αυτό το ενδεχόμενο. Τώρα έχουμε την πείρα πολλών δεκαετιών και την υποχρέωση να δικαιώσουμε και υπερασπιστούμε τους αγώνες και τις θυσίες των προηγούμενων γενεών. Ένα κόμμα σαν το ΚΚΕ που θα το ξεχάσει αυτό δεν έχει μέλλον. 

Οι ανατροπές που έγιναν στις αρχές του ΄90 στις τότε σοσιαλιστικές χώρες ήταν επώδυνες και συγκλονιστικές. Το παγκόσμιο εργατικό κίνημα υπέστη μία στρατηγικού χαρακτήρα ήττα. Όμως να μην πετάξουμε μαζί με το νερό του μπάνιου και το μωρό, όπως θα έλεγε και ο Λένιν. Η ηγεσία του Κόμματος δείχνει να το ξεχνάει αυτό. Συμπεριφέρεται με σύγχυση και πανικό και αδυνατεί να διδαχτεί από τα λάθη της. Δείχνει έπαρση και αδυναμία να κατανοήσει το καινούργιο σύνθετο περιβάλλον που δημιούργησαν οι ανατροπές στις σοσιαλιστικές χώρες. Φαίνεται αυτό από την κριτική που ασκεί στο ΚΚ Κούβας (θέση 44), ένα ΚΚ το οποίο, πέρα από κάθε πρόβλεψη και σε απίστευτα δύσκολη συγκυρία, εξακολουθεί να κρατάει ψηλά την σημαία του σοσιαλισμού.

Ένα πολιτικό κόμμα, πολύ περισσότερο ένα επαναστατικό κόμμα πρέπει να έχει πρόταση στον λαό για τι θα κάνει αύριο, τώρα. Η μετάθεση όλων των ζητημάτων για μετά την επανάσταση, με την προσθήκη μάλιστα πως δεν είναι ώριμες οι υποκειμενικές συνθήκες για αυτήν, βγάζει το ΚΚΕ από την τρέχουσα πολιτική πραγματικότητα και πολύ απλά το κενό το καλύπτει ο δεξιός οπορτουνισμός, αλλά και κάθε λογίς παράσιτα που φυτρώνουν στο έδαφος της καπιταλιστικής κρίσης. Ακόμη και αν κάποια στιγμή ωριμάσουν οι προϋποθέσεις για την επανάσταση το ΚΚΕ κινδυνεύει να έχει περιθωριοποιηθεί τόσο που να μην μπορεί να παίξει τον ιστορικό του ρόλο. Με εξαίρεση ένα πολύ νέο αριθμό κομματικών μελών που έχουν βέβαια επαναστατικό ενθουσιασμό, αλλά μικρή κοινωνική και πολιτική πείρα δεν έχω συναντήσει μέλος ή οπαδό του κόμματος που να μην προβληματίζεται  για το που πάει το Κόμμα. Η ηγεσία γιατί δεν το βλέπει αυτό; Γιατί δεν αφουγκράζεται την ανησυχία των απλών μελών και οπαδών; Όχι μόνον αυτό, αλλά όποιος τολμάει να εκφράσει τη  διαφωνία του γίνεται αμέσως εχθρός και μιλάω από προσωπική πείρα.

Ο επαναστάτης οφείλει να έχει το μεγαλείο ψυχής, να αναγνωρίζει τα λάθη του. Αντίς η ηγεσία του Κόμματος να αναγνωρίσει, ότι δεν περπατάει αυτή η γραμμή, ότι δεν συγκινεί τον κόσμο (ούτε καν τα κομματικά μέλη), ότι χιλιάδες παραδοσιακοί φίλοι και οπαδοί  εγκατέλειψαν ή  εγκαταλείπουν το Κόμμα, επιμένει στην ίδια ρότα. Επιτέλους ας μας πουν πού και πότε εφαρμόστηκε αυτή η γραμμή, ποιο από τα σημερινά ΚΚ την εφαρμόζει και με τι απήχηση στον κόσμο. Ακόμη και στο ΚΚ Πορτογαλίας κάνουμε κριτική. Μήπως έχει χαθεί το μέτρο ή να το πω διαφορετικά, πόσο αξιόπιστη είναι μία ηγεσία που ψήφιζε και υποστήριζε τις θέσεις που σήμερα εγκαταλείπει; Πόσοι από αυτούς που σήμερα μας λένε ότι δεν επιτρέπεται το Κόμμα να συμμετάσχει σε κυβέρνηση στο έδαφος του καπιταλισμού ψήφισαν την κυβέρνηση Τζανετάκη και πότε έκαναν αυτοκριτική για αυτό; Πόσοι απ` αυτούς ζυμώθηκαν με τον εργαζόμενο, γνώρισαν τις αγωνίες και τις ελπίδες του, τη μιζέρια και τον ωχαδερφισμό του πολλές φορές, πόσοι απ` αυτούς άφησαν τα σκονισμένα γραφεία, τους στείρους βερμπαλισμούς, τους λόγους τους μεγάλους και έγιναν ένα με τον «κοσμάκη»; Γιατί αυτός ο κόσμος μας άκουγε μέχρι πρότινος και μας εμπιστευόταν και τώρα δε θέλει ούτε να μας δει.

Πολλά από τα ΚΚ αμέσως μετά τις ανατροπές στις σοσιαλιστικές χώρες εγκατέλειψαν τον Μαρξισμό-Λενινισμό ( το ΚΚ Ιταλίας μεταλλάχτηκε τελείως καταργώντας ακόμη και το σφυροδρέπανο). Η εξέλιξη αυτή δεν ήταν αναπάντεχη χρόνια πριν το ρεύμα του λεγόμενου ευρωκομουνισμού είχε προετοιμάσει το έδαφος. Το Κόμμα μπόρεσε να αποφύγει την διάλυση του από δεξιά παρά τα σοβαρά λάθη του 1989. Δυστυχώς υποτιμήθηκε ο κίνδυνος από «αριστερά» και φοβάμαι πως τον έχουμε μπροστά μας.  Και αυτός ο κίνδυνος είναι αφάνταστα πιο μεγάλος και ταυτόχρονα δεδομένων των συνθηκών με πολύ μεγαλύτερο κόστος στο κίνημα, στο μέλλον των παιδιών μας και το δικό μας.