Λεωφόρος Βασ. Σοφίας 25,
106 74 Αθήνα
Αθήνα, 22 Σεπτεμβρίου 2012-09-22
ΘΕΜΑ: Σχετικά με την εκδήλωση για τις Ειδικές Οικονομικές
Ζώνες
κ. Οικονομόπουλε,
Θα θέλαμε να σας ευχαριστήσουμε για την πρόσκλησή σας και
επί τη ευκαιρία να σας διευκρινίσουμε ορισμένα θεμελιώδη – κατά την γνώμη μας –
ζητήματα.
Η διαμαρτυρία στην οποία καλεί το ΕΠΑΜ αφορά στην ριζική του
αντίθεση με την φιλοσοφία και την πρακτική των Ειδικών Οικονομικών Ζωνών (Ε0Ζ).
Όποιος έχει μελετήσει την διεθνή εμπειρία των ΕΟΖ γνωρίζει πολύ καλά ότι δεν
πρόκειται για μια ακόμη μέθοδο προσέλκυσης ξένων επενδύσεων. Έστω κι αν αυτό
χρησιμοποιείται ως βολική δικαιολογία.
Αντίθετα πρόκειται για μια εκβιαστική πρακτική εκ μέρους των
πιο κερδοσκοπικών κυκλωμάτων της διεθνούς κεφαλαιαγοράς προκειμένου να
εξαναγκάσουν κράτη σε ανεπίτρεπτες υποχωρήσεις και παραβιάσεις των κανόνων που
πρέπει να διέπουν την οικονομική ζωή κάθε πολιτισμένης χώρας. Τα κυκλώματα αυτά
εκμεταλλεύονται την τεχνητή έλλειψη κεφαλαίων μιας χώρας, το άκρως διεφθαρμένο
πολιτικό της σύστημα που είναι έτοιμο για κάθε συμφωνία με το αζημίωτο, τη
μαζική ανεργία και ανέχεια που σε κάθε περίπτωση οφείλεται σε μια επιβεβλημένη
«εξωστρέφεια» προς όφελος όσων κυριαρχούν στις διεθνείς αγορές. Έτσι προκύπτει
η πρόταση περί ΕΟΖ.
Δεν είναι καθόλου τυχαίο που οι 120 χώρες υποδοχής ΕΟΖ
παγκόσμια είναι οικονομίες που έχουν υποστεί απανωτές χρεοκοπίες και θεραπείες
από το ΔΝΤ, συνεχίζουν ακόμη και σήμερα με πολιτικές «εσωτερικής υποτίμησης» καταστρέφοντας
κάθε ίχνος εσωτερικής συνοχής και κοινωνικής προοπτικής, ενώ η εξάρτησή τους
από τις διεθνείς κεφαλαιαγορές τους έχει στερήσει τις δυνατότητες αυτοτελούς
παραγωγικής ανάπτυξης προς όφελος της μεγάλης πλειοψηφίας του λαού τους. Για να
μην αναφέρουμε το γεγονός ότι οι περισσότερες απ’ αυτές, αν όχι όλες, υποφέρουν
από καθεστώτα ασύδοτης πολιτικής και οικονομικής διαφθοράς.
Αυτό ακριβώς είναι το απαραίτητο υπόβαθρο προκειμένου να
υπάρξουν οι ΕΟΖ.
Άλλωστε, ποιος επενδυτής θα χρειαζόταν ειδικό καθεστώς
εκχώρησης με όρους νομικής και διοικητικής εξαίρεσης από τα ισχύοντα σε
πανεθνικό επίπεδο, όπως προβλέπει μια ΕΟΖ; Τέσσερεις κυρίως κατηγορίες
επενδυτών, ή κάποιος συνδυασμός τους:
Πρώτο: Εκείνος ο επενδυτής που προσβλέπει σε μια
γρήγορη «αρπαχτή», όπως κοινώς λέγεται, με όρους χρηματιστικής αγυρτείας
λεηλατώντας τις πλουτοπαραγωγικές πηγές μιας περιοχής
Δεύτερο: Εκείνος που επιδιώκει επενδύσεις υψηλής
μόχλευσης με όρους σοβαρών περιβαλλοντολογικών και κοινωνικών επιπτώσεων. Όπως
π.χ. είναι οι δραστηριότητες ταφής, «αξιοποίησης», ή μεταποίησης πυρηνικών,
τοξικών και άλλων μολυσματικών αποβλήτων, που καμιά σοβαρή και πολιτισμένη χώρα
δεν θα επέτρεπε στο έδαφός της.
Τρίτο: Εκείνος που θέλει να επωφεληθεί από ένα
προνομιακό εργασιακό καθεστώς με όρους αποικιοκρατικής δουλοπαροικίας. Όπως
συμβαίνει σε όλες τις ΕΟΖ παγκόσμια χωρίς καμιά, μα καμιά εξαίρεση.
Τέταρτο: Εκείνος που αναζητά νόμιμη επενδυτική
«βιτρίνα» για εκτεταμένες επιχειρήσεις λαθρεμπορίου και μαύρου χρήματος. Οι ΕΟΖ
παγκόσμια αποτελούν οργανικό κρίκο του τεράστιου διεθνούς κυκλώματος
παραοικονομίας. Δεν υπάρχει ούτε μια περίπτωση ΕΟΖ που δίπλα στη «νόμιμη»
επένδυση να μην ανθεί ένας κυκεώνας παραοικονομίας που τροφοδοτείται συχνά από
τους ίδιους επενδυτές.
Την ιστορία των ΕΟΖ από το 1980, που έκαναν για πρώτη φορά
την εμφάνισή τους στην παράκτια Κίνα, έως σήμερα την έχουν γράψει επενδύσεις
των τεσσάρων κατηγοριών που αναφέραμε. Αυτός είναι κι ο λόγος που οι επενδυτές
των ΕΟΖ ζητούν «ειδική μεταχείριση» έναντι των νόμων της χώρας υποδοχής, που στην
πράξη αυτό σημαίνει ασυλία, όπως και ειδικό διοικητικό καθεστώς για να ελέγχουν
απόλυτα την περιοχή που εκχωρείται. Η απαλλαγή από την φορολογία, ή τουλάχιστον
από ένα μεγάλο μέρος της, όπως και από πιθανούς δασμούς, ακόμη και το ΦΠΑ,
είναι φυσικό επακόλουθο της λογικής των εκχωρήσεων.
Αν λοιπόν το κράτος που εκχωρεί τις ΕΟΖ δεν έχει να
επωφεληθεί ούτε καν από φόρους, τότε γιατί να τις υιοθετήσει; Όσοι τις
υποστηρίζουν μιλούν για νέες θέσεις εργασίας. Πουθενά στον κόσμο οι ΕΟΖ δεν
αύξησαν συνολικά την απασχόληση στην οικονομία που τις υιοθέτησε. Οι νέες
θέσεις εργασίας που δημιούργησαν, όπου δημιούργησαν, ήταν για φτηνή προσωρινή
απασχόληση αμφίβολης αξίας και χρησιμότητας. Ενώ το εργατικό δυναμικό που
χρησιμοποιούν είναι κατά συντριπτική πλειοψηφία από μετανάστες, είτε εγχώριους,
είτε από το εξωτερικό.
Το σύνηθες στις ΕΟΖ δεν είναι η απευθείας πρόσληψη του
εργαζόμενου από τον εργοδότη, αλλά η ενοικίαση για συγκεκριμένο χρονικό
διάστημα από εταιρίες, ή εργολάβους εργασίας. Με τον τρόπο αυτό οι εργαζόμενοι
μπορούν να αμειφθούν κατά το δοκούν και να απολυθούν ανά πάσα στιγμή χωρίς
καμιά υποχρέωση του εργοδότη. Στις περισσότερες ΕΟΖ και μάλιστα ειδικά εκείνες
που κυριαρχούν μεγάλα επενδυτικά έργα υποδομών, ή βιομηχανίας, ο χρόνος
απασχόλησης ανά εργαζόμενο δεν ξεπερνά το ένα έτος.
Προσωπικά δεν γνωρίζω ΕΟΖ που να μην χρησιμοποιεί αυτό το
σύστημα, το οποίο στα εμιράτα της Αραβικής χερσονήσου, αλλά και στην Αφρική,
έχει πάρει την μορφή του ατζέντη που στρατολογεί μετανάστες από ισλαμικές
κυρίως χώρες, ή εξαθλιωμένους πρόσφυγες από τα στρατόπεδα του ΟΗΕ και αλλού για
να πάνε να δουλέψουν σε συνθήκες αληθινής δουλείας στις ΕΟΖ. Δυστυχώς, το
καθεστώς ενοικίασης εργαζομένων έχει ήδη εισαχθεί στο εργασιακό καθεστώς της
Ελλάδας και χρησιμοποιείται κατά κόρο και από το ελληνικό δημόσιο με τραγικά
αποτελέσματα για τους εργαζόμενους, που συχνά είναι μετανάστες. Δεν έχουμε παρά
να φανταστούμε μόνο το τι θα γίνει στις ΕΟΖ.
Για όλους αυτούς του λόγους έχουμε χαρακτηρίσει τις ΕΟΖ ως
επάνοδο στην εποχή της αποικιοκρατίας και του καθεστώτος των διομολογήσεων με
νέα μορφή. Η Ελλάδα, όπως συνέβη και με όλες τις χώρες που υιοθέτησαν ΕΟΖ, δεν
έχει να κερδίσει απολύτως τίποτε, ενώ θα υποβαθμιστεί και επίσημα στην
κατηγορία των οικονομιών του «τρίτου κόσμου» με όλες τις οικονομικές, πολιτικές
και κοινωνικές συνέπειες.
Ο μόνος που έχει να κερδίσει είναι ένα μικρό κύκλωμα
οικονομικών παραγόντων που δεν ξέρει τίποτε, ούτε ενδιαφέρεται για αληθινά
παραγωγικές επενδύσεις γιατί ασκείται στην χρηματιστική αγυρτεία και απάτη, στο
εύκολο και χωρίς ρίσκα κέρδος εντός και εκτός Ελλάδας. Μαζί τους και πλήρως
ταυτισμένο μ’ αυτούς είναι και το εγχώριο πολιτικό προσωπικό που έχει αποδείξει
επί δεκαετίες πόσο συνυφασμένο είναι με την διαφθορά. Γι’ αυτό και με τόση
ευκολία παρέχει επίσημη πολιτική κάλυψη, χωρίς καν οποιαδήποτε σοβαρή συζήτηση,
στους πλασιέ των ΕΟΖ.
κ. Οικονομόπουλε,
Το ΕΠΑΜ δεν είναι γενικά εναντίον των ξένων επενδύσεων. Απλά
αντιμάχεται, όπως όλες οι δημοκρατικές και πατριωτικές δυνάμεις στην ιστορία
αυτής της χώρας, την επίσημη θεωρία της «ψωροκώσταινας». Την θεωρία, δηλαδή,
που ισχυρίζεται ότι χωρίς ξένες επενδύσεις, χωρίς ξένη στήριξη και γενικά χωρίς
υποτέλεια σε ξένα οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα δεν μπορεί να υπάρξει
ανάπτυξη της Ελλάδας και ευημερία του ελληνικού λαού. Με βάση αυτή την θεωρία
κυριάρχησε στην χώρα ένα δόγμα που εξαρτούσε πάντα την ανάπτυξη της ελληνικής
οικονομίας από την προσέλκυση ξένου κεφαλαίου.
Οι κυβερνήσεις της χώρας, χωρίς καμιά εξαίρεση, επένδυσαν σ’
αυτό δόγμα και δοκίμασαν τα πάντα για να προσελκύσουν ξένα κεφάλαια. Προκλητικά
προνόμια, δωρεάν εκχωρήσεις εδάφους και υπεδάφους, αποικιοκρατικού χαρακτήρα
συμβάσεις, φορολογική ασυλία, ελευθερία εξαγωγής κερδών, δάνεια με εγγύηση του
δημοσίου, όλων των ειδών τις επιδοτήσεις, κοκ. Ολόκληρη η οικονομική ιστορία
της Ελλάδας είναι διάσπαρτη από ρυθμίσεις ειδικής προνομιακής μεταχείρισης του
ξένου κεφαλαίου, που μόνο καθεστώτα επίσημης αποικιοκρατίας ενίοτε ξεπερνούσαν.
Πάντα βέβαια με την επίσημη δικαιολογία ότι έτσι θα έρθουν ξένες επενδύσεις που
θα φέρουν ανάπτυξη και θέσεις εργασίας.
Πέτυχαν τον στόχο τους; Ναι, πέτυχαν να προσελκύσουν ξένα
κεφάλαια και μάλιστα τεράστιου όγκου. Είναι μύθος ότι δεν έρχονται ξένα
κεφάλαια στην Ελλάδα. Αν δει κανείς την Καθαρή Επενδυτική Θέση της Ελλάδας θα
διαπιστώσει ότι το 2009, η καθαρή εισροή ξένων κεφαλαίων ξεπέρασε το 96% το ΑΕΠ
της χώρας. Που πήγαν τόσα ξένα κεφάλαια; Εκεί που μπορούσαν να αποκομίσουν
μεγαλύτερο κέρδος. Στην κερδοσκοπία με κρατικά και ιδιωτικά δάνεια, με πακέτα
μετοχών και χρηματιστικά προϊόντα. Δεν υπήρξε καμιά σοβαρή παραγωγική επένδυση
που να δίνει αναπτυξιακή δυναμική στην ελληνική οικονομία.
Η ιστορία της Ελλάδας και η διεθνής εμπειρία αποδεικνύει ότι
όσο πιο προνομιακό είναι το καθεστώς προσέλκυσης ξένων επενδύσεων, τόσο πιο
κερδοσκοπικά, ασύδοτα και καταστροφικά είναι τα κεφάλαια που προσελκύονται. Ενώ
η χώρα που τα υποδέχεται μετατρέπεται σε μια οικονομία ευκαιρίας, φτηνής
εργασίας και ακόμη πιο φτηνής πολιτικής προς εξαγορά από ισχυρά συμφέροντα.
Δείτε τις χώρες που στηρίζονται σε τέτοια καθεστώτα και θα διαπιστώσει οποιοσδήποτε
ότι πίσω από μια φανταχτερή βιτρίνα, η οικονομία τους και η κοινωνία τους είναι
ένας ερημότοπος.
Το δόγμα προσέλκυσης ξένων κεφαλαίων με ειδικά προνόμια και
καθεστώτα οδήγησε την Ελλάδα να κατέχει ρεκόρ επίσημων χρεοκοπιών στην ιστορία
της. Τέσσερις τον αριθμό, ενώ αυτή που βιώνουμε σήμερα είναι η πέμπτη και
αποτελεί πολιτικά και οικονομικά την χειρότερη απ’ όλες κυρίως λόγω ευρώ και
Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το δόγμα αυτό οδήγησε την Ελλάδα σε κάθε λογής πολιτικές
περιπέτειες, εκτροπές και πραξικοπήματα προκειμένου να εξυπηρετηθούν πρωτίστως
ξένα οικονομικά συμφέροντα.
Αν θέλει κανείς να αξιοποιήσει αληθινά ξένες επενδύσεις για
την ανάπτυξή του πρέπει πρώτα να διαθέτει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο παραγωγικής
ανασυγκρότησης της οικονομίας του. Κι αυτό γιατί οι ξένες επενδύσεις δεν
μπορούν να αποτελούν την ατμομηχανή μιας οικονομίας, εκτός κι αν θέλουμε να
είμαστε έρμαια των ιδιοτροπιών και των συγκυριών της διεθνούς αγοράς. Ούτε
μπορεί μια οικονομία να προσαρμόζεται στις ορέξεις των επενδυτών. Πρέπει να
ξέρει που θέλει να φτάσει κινητοποιώντας όλο το δυναμικό που διαθέτει και
αξιοποιώντας όλες τις δυνατότητές της. Αφεαυτού της, με τις δικές της δυνάμεις
και όχι προσφέροντας γη, αέρα, ύδωρ και κατοίκους σε αλλότρια συμφέροντα. Και
πρέπει να το κάνει αυτό με βασικό κριτήριο την κατάκτηση της πλήρους και
σταθερής απασχόλησης, την άνοδο των πραγματικών εισοδημάτων του πληθυσμού, αλλά
και την διαρκώς διευρυνόμενη παραγωγική βάση μιας και η είναι η μόνη που
εξασφαλίζει προοπτικές για μια οικονομία.
Ξένες επενδύσεις μακράς πνοής, ενταγμένες οργανικά στο
σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης της οικονομίας, με θετικά πολλαπλασιαστικά
αποτελέσματα για ολόκληρη την οικονομία με όρους σταθερής απασχόλησης,
αυξανόμενου εισοδήματος, προστιθέμενης αξίας, παραγωγικότητας και τεχνολογίας,
είναι απόλυτα θεμιτές και συμβατές με την ανάπτυξη της Ελλάδας. Πράγμα βέβαια
που απαιτεί ένα διαφορετικό κράτος, απελευθερωμένο από τα δεσμά της πολιτικής
και οικονομικής διαφθοράς, αναγεννημένο στο γόνιμο έδαφος της αληθινής
δημοκρατίας, που προϋποθέτει κυριαρχία του λαού και εθνική ανεξαρτησία.
Έχει τίποτε απ’ όλα αυτά σχέση με τις ΕΟΖ; Όχι βέβαια. Οι
ΕΟΖ σήμερα έχουν τεθεί στην ημερήσια διάταξη ως παραπροϊόν της ελεγχόμενης
χρεοκοπίας και του καθεστώτος κατοχής που βιώνει η χώρα από την τρόικα και την
ευρωζώνη με προεξέχουσα δύναμη την Γερμανία. Όσοι τις επιδιώκουν σήμερα δεν
θέλουν την ανάπτυξη της χώρας, αλλά την δήμευσή της και τον εθνικό ακρωτηριασμό
της. Ιδίως όταν πρόκειται για περιοχές ιδιαίτερης γεωστρατηγικής σημασίας, όπως
είναι η Θράκη, όπου ήδη εμπλέκονται σκοτεινές γεωπολιτικές επιδιώξεις.
Αυτός είναι κι ο λόγος, κ. Οικονομόπουλε, που θα αρνηθούμε
την ευγενική σας πρόσκληση να παραβρεθούμε στην συνάντηση/συζήτηση που
συνδιοργανώνει ο φορέας σας στην Τράπεζα της Ελλάδας.
Πρώτο, γιατί δεν θέλουμε να νομιμοποιήσουμε με την παρουσία
μας περίεργα «φόρουμ», ιδιωτικές εταιρείες και παράγοντες. Δεν βλέπουμε τι
χρησιμότητα θα είχε να απευθυνθούμε σε δεδηλωμένους πλασιέ των ΕΟΖ που
δουλεύουν, καθώς φαίνεται, υπέρ σκοτεινών οικονομικών και γεωπολιτικών
συμφερόντων τα οποία απ’ ότι φαίνεται ορέγονται κατά προτεραιότητα την Θράκη
και την Σαμοθράκη.
Δεύτερο, γιατί δεν αναγνωρίζουμε τον φερόμενο ως υπουργό της
ελληνικής κυβέρνησης που θα παραβρεθεί στην εκδήλωσή σας για να εισηγηθεί υπέρ
των ΕΟΖ. Ο κύριος αυτός, που σε οποιοδήποτε ευνομούμενο κράτος του κόσμου θα
είχε αντιμετωπίσει την δικαιοσύνη για τις επιδόσεις του στο ξεπούλημα δημόσιας
περιουσίας, ανήκει σε μια τυπική κυβέρνηση δωσίλογων ανάλογη με εκείνες της
παλιάς ναζιστικής κατοχής. Ακόμη και η επτάχρονη χούντα έπαιρνε περισσότερο
υπόψη της τη δυσαρέσκεια και τις διαμαρτυρίες του κόσμου, απ’ ότι οι σημερινοί
κυβερνώντες που αναγνωρίζουν μόνο το ότι έχουν δώσει λόγο – εξού και δωσίλογοι
– στα ξένα μεγάλα συμφέροντα. Η αντιμετώπισή τους, κατά τη γνώμη μας, δεν
μπορεί να είναι διαφορετική από τις παλιές κυβερνήσεις των δωσίλογων των
Τσολάκογλου, Λογοθετόπουλου και Ράλλη.
Παρ’ όλα αυτά, κ. Οικονομόπουλε, δεν θα λέγαμε όχι σε μια
δημόσια ανοιχτή συζήτηση για τα θέματα που θέσατε και θέσαμε, ώστε να ακουστούν
ισότιμα τα επιχειρήματα και οι λογικές όλων των πλευρών. Μια τίμια συζήτηση σαν
κι αυτή που προτείνουμε μπροστά σε ανοιχτό ακροατήριο, θα βοηθούσε εξαιρετικά
τον ελληνικό λαό να καταλάβει τι διακυβεύεται σήμερα, αλλά και το τι πρέπει να
γίνει για να βγούμε επιτέλους από αυτόν τον μονόδρομο της απόλυτης καταστροφής.
Με κάθε ειλικρίνεια,
Δημήτρης Καζάκης
Γενικός Γραμματέας της Πολιτικής Γραμματείας του Ενιαίου
Παλλαϊκού Μετώπου (ΕΠΑΜ)
Στα χρόνια της σύγχρονης ιστορίας του τόπου μας υπήρξαν
περίοδοι που χαρακτηρίστηκαν από τις καταστροφικές πολιτικές που προωθήθηκαν.
Σε όλες εκείνες τις φάσεις, ο ακραία καταστροφικός ρόλος της αστικής τάξης
συνοδεύτηκε από ένα σάπιο πολιτικό κατεστημένο. Τα παραδείγματα είναι πολλά και
ξεκινάνε από την δημιουργία του σύγχρονου ελληνικού κράτους (όπου σύντομα η
ντόπια αστική τάξη ξέχασε τα μηνύματα της επανάστασης και φυλάκισε και τον ίδιο
τον Κολοκοτρώνη), πάνε στους φονιάδες του Καποδίστρια και συνεχίζουν πιο
"πρόσφατα" με την άτακτη φυγή τους στο Β' Π.Π. και την συνεργασία
τους με τους Ναζί ή με τις μαύρες σελίδες της χούντας και τα γεγονότα της
Κύπρου. Σε όλες αυτές τις συγκυρίες υπάρχει ένας κοινός παρανομαστής: όσο πιο
ανάλγητη η πολιτική τους τόσο πιο σάπιο το πολιτικό τους κατεστημένο. Και τόσο
πιο σκληρή η προπαγάνδα για να παρουσιαστεί το μαύρο άσπρο...
